Na wysokiej połoninie. Barwinkowy wianek - Hardcover

Kultura ludowa - wg Vincenza - nie jest tylko reliktem wczesnej fazy rozwoju cywilizacji, zawiera nie tylko ,,uspione slady zycia dawnego", lecz takze ,,zapas sil, które dotad nie znalazly dostepu do kultury swiadomej". Zrozumienie przez naród wlasnego folkloru pozwala mu poznac samego siebie. Celem, jaki Vincenz stawia przed refleksja humanistyczna i sztuka, jest ,,przenikniecie najwiekszego misterium: jednosci czlowieka w róznych kulturach". W tym sensie "Na wysokiej poloninie" odwolujac sie do jezyka, mitologii i symboliki niewielkiej zamknietej spolecznosci, otwiera przed czytelnikami perspektywy uniwersalne. Podania, legendy, wierzenia górali huculskich zostaly przez Vincenza w znacznej mierze przetworzone i wedlug nowych kryteriów uporzadkowane, nie mozna wiec nazywac "Na wysokiej poloninie" traktatem etnograficznym. Dzielo to ma równiez wyrazny adres polemiczny: kultura nowoczesna, powiada pisarz, ,,rozkawalkowuje czlowieka na kruszyny". Dzielo Vincenza, zarówno jego czesc eseistyczna, jak i epicka, stanowi próbe odzyskania owej utraconej jednosci. Mozna uznac te próbe za udana lub chybiona, ale nie sposób odmówic Vincenzowi wielkiego talentu literackiego, madrosci, wspanialego daru dialogu z czytelnikiem. Wspólistnienie w utworze eposu i powiesci, mitu i historii, konwencji basni i realizmu uwydatnia jego podstawowy temat: spotkanie dawnosci (starowieku) i nowoczesnosci. "Na wysokiej poloninie" nalezy wiec do dziel rozwijajacych watki podstawowe dla kultury XX wieku.
Twórczosc Stanislawa Vincenza, a zwlaszcza "Na wysokiej poloninie" jest wielkim swiadectwem cywilizacji Europy Wschodniej, gdzie spotykaly sie liczne narody, religie i wyznania. Cywilizacja ta, czesciowo unicestwiona, jest u Vincenza równiez projektem kulturalnym dla nowych pokolen. Bez tego dziedzictwa zjednoczona Europa bedzie na pewno ubozsza, a przede wszystkim ubozsza bedzie kultura polska. Andrzej Stanislaw Kowalczyk